Στην καρδιά της Λιθακιάς, απέναντι από τον Πολιτιστικό Σύλλογο, βρίσκεται ένα μικρό προσκυνητάρι που στέκει ως μνημείο θρησκευτικής μνήμης. Αν και σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχει ενεργός ναός αφιερωμένος στους Τρεις Ιεράρχες στη Ζάκυνθο, οι ιστορικές πηγές μαρτυρούν πως στο παρελθόν υπήρχαν τουλάχιστον δύο ναοί που ήταν αφιερωμένοι στη μεγάλη αυτή εορτή της Ορθοδοξίας.
Ο Ναός των Τριών Ιεραρχών στη Λιθακιά
Σύμφωνα με τις καταγραφές του Κονόμου, πριν τους μεγάλους σεισμούς του 1893, υπήρχε στην περιοχή των Κοριανιτέικων ο ναός των Τριών Ιεραρχών του Καρμόη, ο οποίος χρονολογείται τουλάχιστον από το 1843. Αυτός ο ναός φαίνεται πως ήταν σημαντικός για την περιοχή, καθώς φιλοξενούσε τόσο τη θρησκευτική ζωή των κατοίκων όσο και τα ταφικά τους έθιμα.
Η μαρτυρία του Μαέστρου Τάκη Κοριανίτη, βασισμένη σε αφηγήσεις του πατέρα του, αποκαλύπτει πως κατά τη διάρκεια εκσκαφών για την ανέγερση νέου σπιτιού στην περιοχή, βρέθηκαν ανθρώπινα οστά. Αυτό επιβεβαιώνει την παράδοση της εποχής, κατά την οποία οι ναοί λειτουργούσαν όχι μόνο ως χώροι λατρείας αλλά και ως κοιμητήρια για τους εφημέριους, τα μέλη των συντεχνιών και τους κατοίκους που ανήκαν στη συγκεκριμένη ενορία.
Η Σχέση των Τριών Ιεραρχών με την Αγία Αικατερίνη στη Χώρα
Εκτός από τον ναό της Λιθακιάς, οι Τρεις Ιεράρχες φαίνεται πως είχαν τιμηθεί και στην πόλη της Ζακύνθου. Ο αρχικός ναός της Αγίας Αικατερίνης των Κήπων ήταν αφιερωμένος αρχικά στους Τρεις Ιεράρχες, όπως αποδεικνύει η τέταρτη δεσποτική εικόνα του τέμπλου. Η αλλαγή της ονομασίας του ναού πιθανότατα συνδέεται με τον κτήτορά του, τον Γρηγόριο Σαβόγια, παππού από την πλευρά της μητέρας του συγγραφέα Σαβόγια Ρουσμέλη, ο οποίος αφιέρωσε την εκκλησία στη Μονή του Σινά, όπου τιμάται η Αγία Αικατερίνη.
Η Σύγχρονη Παράδοση και οι Σχολικές Εορτές
Παρότι οι ναοί που ήταν αφιερωμένοι στους Τρεις Ιεράρχες δεν σώζονται στη Ζάκυνθο, η μνήμη τους συνεχίζει να τιμάται από την τοπική κοινωνία. Σήμερα, στις εκκλησίες όπου συγκεντρώνονται μαθητές για τον εορτασμό των προστατών της Παιδείας, τηρείται το έθιμο της διανομής μικρών ψωμιών στα παιδιά, μια συμβολική κίνηση που συνδέεται με τη φιλανθρωπία και την αγάπη των Τριών Ιεραρχών για τη μόρφωση και την κοινωνική προσφορά.
Η ιστορία αυτών των λησμονημένων ναών μάς υπενθυμίζει ότι η Ζάκυνθος, αν και πληγώθηκε από σεισμούς και καταστροφές, διατηρεί ζωντανή την παράδοσή της μέσα από τη συλλογική μνήμη και τις σύγχρονες θρησκευτικές πρακτικές. Και του χρόνου!
The post Διονύσιος Νικολόπουλος: Λιθακιά | Στέκεται ένα προσκυνητάρι αφιερωμένο στους Τρεις Ιεράρχες appeared first on ZANTETIMES.GR.