Μεταναστευτικό, οικονομία, κλίμα και… Κυπριακό στη Σύνοδο της Μάλτας

Με το μεταναστευτικό να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στη Μάλτα η συνάντηση κορυφής του EUMED-9, δηλαδή των εννεα μεσογειακών κρατών της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων Ελλάδας και Κυπρου).

H Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, σε δηλώσεις αναφέρθηκε με ικανοποίηση στα αποτελέσματα των συζητήσεων με θέμα το μεταναστευτικό και το προσφυγικό. «Υπήρξε θέληση για σοβαρή και γρήγορη αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Αναζητούμε τα επόμενα, ουσιαστικά βήματα», τόνισε η Ιταλίδα πρωθυπουργός.

«Λέμε “ναι” στην πολιτική των επαναπατρισμών αλλά πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπως ήδη άρχισε δηλαδή να γίνεται με τις επισκέψεις του επιτρόπου Μαργαρίτη Σχοινά σε σειρά αφρικανικών χωρών. Παράλληλα, είναι σημαντική η συνεργασία με την Τυνησία και, απ΄ ότι γνωρίζω, οι σχετικοί ευρωπαϊκοί πόροι θα αποδεσμευθούν σύντομα», πρόσθεσε.

«Οι χώρες του EUMED-9 βοηθούν στο να γίνουν βήματα προόδου, τα οποία θέλουμε να μετατραπούν σε συγκεκριμένα έργα», είπε η Μελόνι και επανάλαβε ότι η ανακατανομή, για την Ιταλία, δεν αποτελεί προτεραιότητα, ενώ η κύρια προτεραιότητα για την χώρα της είναι η εξωτερική διάσταση.

«Το Σύμφωνο για την Μετανάστευση και το ‘Ασυλο βελτιώνει την προηγούμενη κατάσταση, αλλά θεωρούμε ότι οι τροποποιήσεις που ζητά η Γερμανία για τις ΜΚΟ αποτελούν βήμα πίσω. Ζητήσαμε χρόνο και θα μπορούσαμε, τότε, να ζητήσουμε και εμείς τροποποίηση βάση της οποίας η χώρα που ευθύνεται για τους μετανάστες πρέπει να είναι εκείνη της σημαίας που φέρει το πλοίο ΜΚΟ που τους περισυλλέγει», δήλωσε η Μελόνι στους δημοσιογράφους. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός υπογράμμισε, δε, ότι «και στην Μάλτα, πολλοί κατέστησαν σαφές ότι οι ΜΚΟ δεν είναι όλες ίδιες».

Σε σχέση με την πρότασή της για ναυτική αποστολή στην κεντρική Μεσόγειο υπογράμμισε: «Εννοώ, ασφαλώς, ότι πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τις αφρικανικές χώρες. Υπάρχει η αποστολή Irini, η οποία λειτουργεί αποτελεσματικά, ενώ θα μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή το τρίτο μέρος της ευρωπαϊκής αποστολής Sophia, η οποία δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ. Πρέπει, όμως, να συζητήσουμε με τις βορειοφρικανικές αρχές».

Μιλώντας για την Τυνησία, η επικεφαλής της ιταλικής κυβέρνησης υπογράμμισε ότι πρέπει να εξακριβωθεί αν η ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, μπορεί να αποσυνδεθεί από την συμφωνία της χώρας με το ΔΝΤ. Με αναφορά, τέλος, στην ιταλική οικονομία, δήλωσε ότι «δεν υπάρχει κίνδυνος να συσταθεί νέα κυβέρνηση, τεχνοκρατικού χαρακτήρα» και ότι «η Ιταλία, το επόμενο έτος θα αναπτυχθεί περισσότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ το σπρεντ της έχει αρχίσει να κατεβαίνει».

Οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη

Ο Ελληνας Πρωθυπουργός στις δηλώσεις του στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής EUMED-9 στη Μάλτα στάθηκε σε τρία σημεία, στην κλιματική κρίση, στο μεταναστευτικό και στην οικονομική διακυβέρνηση.

Για την κλιματική κρίση αρχικά ευχαρίστησε όλους τους ευρωπαίους ηγέτες που συμμετείχαν στη σύνοδο για την υποστήριξή τους στην Ελλάδα. Είπε ότι είχαμε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι με έντονες πυρκαγιές και πλημμύρες και επισήμανε ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει τη Μεσόγειο με δυσανάλογο τρόπο. «Θα πρέπει να μας κάνει να δράσουμε άμεσα. Χαίρομαι που συμφωνείτε με το περιεχόμενο της επιστολής που σας έστειλα που λέει ότι πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος μίλησε για πιο ολοκληρωμένη συνεργασία και σε θέματα πρόληψης.

«_Να διασφαλίσουμε ισορροπία μεταξύ της ατζέντας μας για την μακροπρόθεσμη άμβλυνση του προβλήματος και τη βραχυπρόθεσμη λύση των συνεπειών από την κλιματική κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε τέτοια ισορροπία_», σημείωσε και έθιξε το θέμα των ευρωπαϊκών κεφαλαίων για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές. Επισήμανε ότι όταν προκύπτουν τέτοιες καταστροφές σε ορισμένες χώρες το πρόβλημα πολλαπλασιάζεται και έφερε ως παράδειγμα τη Λιβύη όπου είχαν 20.000 θανάτους από την ίδια κακοκαιρία που έπληξε την Ελλάδα.

Για το μεταναστευτικό δήλωσε ότι υπάρχει πρόοδος σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τόνισε ότι πρέπει τα ευρωπαϊκά κράτη και όχι οι διακινητές να αποφασίσουν ποιοι θα μπαίνουν στην ΕΕ και ποιοι όχι. «Είναι πιο ασφαλές να μπορέσουν τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι βάρκες δεν θα ξεκινούν από τις ακτές προς τη Μεσόγειο για να αποφύγουμε τέτοια φαινόμενα», υπογράμμισε και αναφέρθηκε στις σχέσεις με την Τουρκία και στη θέσπιση κριτηρίων για τους αιτούντες άσυλο. «Να έχουμε κοινή γραμμή», είπε και σημείωσε πως πρέπει «να παρέχουμε και τη δυνατότητα σε όσους θέλουν να έρθουν να βοηθήσουν και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Ευρώπης αλλά με τους δικούς μας όρους».

Για την οικονομική διακυβέρνηση τόνισε πως δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος που επιτάσσουν δημοσιονομικές προσαρμογές που οδηγούν σε περαιτέρω ύφεση. «Να επιστρέψουμε στην πρόταση της Επιτροπής που δίνει ευελιξία στα κράτη να μπορούμε να διαμορφώνουμε τη δική μας δημοσιονομική προσαρμογή και να έχουμε επενδύσεις για να υπερασπιστούμε την αυτονομία μας», είπε μεταξύ άλλων.

Κλείνοντας ο πρωθυπουργός ευχήθηκε τα καλύτερα στην Κύπρο για την επόμενη συνάντησή τους και είπε ότι η σημερινή σύνοδος ήταν επιτυχής και παραγωγική μορφή συνεργασίας.

Η συνάντηση Μητσοτάκη – Μακρόν

Ζητήματα διμερούς και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ενόψει της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας και του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της επόμενης εβδομάδας (5 και 6 Οκτωβρίου) στη Γρανάδα τέθηκαν επί τάπητος κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της MED9 στη Βαλέτα της Μάλτας, όπως ενημερώνουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές.

Οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την αμυντική συνεργασία των δύο χωρών. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τον κ. Μακρόν για τη συνδρομή της Γαλλίας στην κατάσβεση των καταστροφικών πυρκαγιών που έπληξαν τη χώρα μας το καλοκαίρι και επανέλαβε ότι η ΕΕ πρέπει να κάνει περισσότερα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και την προσαρμογή στην κλιματική κρίση, στο πνεύμα της επιστολής που έχει ήδη απευθύνει στους ηγέτες της MED9.

Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν ακόμη απόψεις για τις δυνατότητες συνεργασίας στον τομέα της τεχνολογίας για την πρόβλεψη ακραίων καιρικών φαινομένων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Μεταναστευτικό και συγκεκριμένα στη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, αλλά και στη συνεργασία με τις τρίτες χώρες.

Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η Ελλάδα θα παραμείνει συνεπής στην πολιτική φύλαξης των συνόρων, ενώ επεσήμανε ότι χρειάζεται συνεργασία κρατών-μελών, προκειμένου να αποτρέπονται οι αναχωρήσεις και τα δίκτυα των διακινητών να αποθαρρύνονται από το να βάζουν απελπισμένους ανθρώπους σε βάρκες και να ξεκινούν ένα επικίνδυνο ταξίδι.

Ακόμη, συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία.

Έκκληση για διορισμό απεσταλμένου ΟΗΕ για Κυπριακό

Για γρήγορη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και τον διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών που θα παρέχει σημαντική στήριξη σε αυτή τη διαδικασία καλούν τα εννιά μεσογειακά κράτη που μετέχουν στην ομάδα MED9 στην Διακήρυξη που υιοθετήθηκε κατά τη Σύνοδο Κορυφής τους στη Μαλτα, στην οποία συμμετείχε και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.

Ακόμη χαιρετίζουν την ετοιμότητα της ΕΕ να διαδραματίσει ένα ενεργό ρόλο στηρίζοντας όλα τα στάδια της υπό την αιγίδα των ΗΕ διαδικασίας, με όλα τα μέσα στη διάθεση της, περιλαμβανομένου του έγκαιρου διορισμού ενός εκπροσώπου της ΕΕ.

Εξάλλου σημειώνουν πως η απτή συμβολή της Τουρκίας στην επανέναρξη και τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων για συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος εντός του πλαισίου των ΗΕ παραμένει εξαιρετικά σημαντική και καταδικάζουν τις επιθέσεις κατά ειρηνευτών των ΗΕ και την πρόκληση ζημιών σε οχήματα των ΗΕ, τον περασμένο μήνα στην Πύλα, όπως και άλλες παράνομες ενέργειες επί του εδάφους, περιλαμβανομένων στα Βαρώσια και καλούν για την αναστροφή τους.

Στο απόσπασμα για το Κυπριακό στη Διακήρυξη της Συνόδου αναφέρεταιι συγκεκριμένα πως οι εννιά μεσογειακές χώρες παραμένουν πλήρως προσηλωμένες «σε μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος σύμφωνη με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και τις αρχές πάνω στις οποίες εδράζεται η ΕΕ, καθώς και το κεκτημένο». «Προς τον σκοπό αυτό, καλούμε για τη γρήγορη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και για τον διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών που θα παρέχει σημαντική στήριξη σε αυτή τη διαδικασία», προστίθεται.

«Χαιρετίζουμε, επίσης», αναφέρουν, «την ετοιμότητα της ΕΕ να διαδραματίσει ένα ενεργό ρόλο στηρίζοντας όλα τα στάδια της υπό την αιγίδα των ΗΕ διαδικασίας, με όλα τα μέσα στη διάθεση της, περιλαμβανομένου του έγκαιρου διορισμού ενός Εκπροσώπου της ΕΕ. Υπό το φως των πιο πάνω, καταδικάζουμε τις επιθέσεις κατά ειρηνευτών των ΗΕ και την πρόκληση ζημιών σε οχήματα των ΗΕ, τον περασμένο μήνα στην Πύλα, όπως και άλλες παράνομες ενέργειες επί του εδάφους, περιλαμβανομένων στα Βαρώσια και καλούμε για την αναστροφή τους».

«_Η απτή συμβολή της Τουρκίας στην επανέναρξη και τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων για συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος εντός του πλαισίου των ΗΕ παραμένει εξαιρετικά σημαντική σε σχέση με αυτό. Πιστεύουμε πως η αποκλιμάκωση των εντάσεων, ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και η προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας είναι ουσιώδη για την περιφερειακή σταθερότητα και συνεργασία_», αναφέρεται στη Διακήρυξη.

Προσβλέπουμε, προστίθεται, «στη συζήτηση των ευρωτουρκικών σχέσεων στη βάση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2023 και προηγούμενων Ευρωπαϊκών Συμβουλίων».

«Οι λύσεις σε εκκρεμούντα θέματα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ειρηνικά μέσα και με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένης της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να διατηρηθούν και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα να τυγχάνουν σεβασμού», αναφέρεται.