Πόλεμος στην Ουκρανία: Η Μπαχμούτ και πάλι στο επίκεντρο

Με τη φράση «Η Κλιστσίιφκα απαλλάχθηκε από τους Ρώσους» ο αρχηγός του ουκρανικού ΓΕΣ Ολεξάντρ Σίρσκι ανακοίνωσε την ανακατάληψη του χωριού των λίγων εκατοντάδων κατοίκων νότια της Μπαχμούτ. 

«Θέλω να μνημονεύσω ιδιαιτέρως τους στρατιώτες που επιστρέφουν στην Ουκρανία τα εδάφη της, βήμα βήμα, στην ζώνη του Μπαχμούτ», δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο καθημερινό του βιντεοσκοπημένο μήνυμα. «Κλιστσίιφκα: μπράβο!» πρόσθεσε απαριθμώντας τις στρατιωτικές μονάδες που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση.

Το χωριό, με πληθυσμό λίγων εκατοντάδων κατοίκων πριν από την ρωσική εισβολή, είχε καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις τον Ιανουάριο.

Η ανακοίνωση για την ανακατάληψη της Κλιστσίιφκα έρχεται λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση των ουκρανικών δυνάμεων για την ανακατάληψη της πόλης Αντρίιφκα, νότια του Μπαχμούτ. Η ρωσική πλευρά αρνήθηκε το γεγονός.

«Ως προς την Αντρίιφκα, ο οικισμός είναι τώρα σε μια γκρίζα ζώνη. Δεν υπάρχει τρόπος για τον αντίπαλο να περάσει εκεί, διότι ο οικισμός έχει κυριολεκτικά καταστραφεί. Επίσης, οι μονάδες μας δεν έχουν την ευκαιρία να εισέλθουν. Είναι εύκολο να πεθάνεις εκεί και δεν βλέπουμε τον λόγο να πάμε κάπου απλά και μόνο για να έχουμε καλή δημοσιότητα», δήλωσε ο εκτελών χρέη προέδρου της αυτοανακηρυχθείσας «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ» Ντένις Πουσίλιν.

Ο Ιλιά Γέβλαχ, εκπρόσωπος των ουκρανικών δυνάμεων του ανατολικού μετώπου, εξήγησε από την πλευρά του ότι η ανακατάληψη της Κλιστσίιφκα μπορεί να βοηθήσει τον στρατό να περικυκλώσει το Μπαχμούτ. «Είναι πρώτα από όλα ο έλεγχος των δρόμων ανεφοδιασμού που επιτρέπει την τροφοδοσία του Μπαχμούτ. Είναι επίσης η έκθεση των πτερύγων του μετώπου, κυρίως στον νότο, αυτό που θα μας επιτρέψει να προωθηθούμε αποτελεσματικότερα εις βάθος στις εχθρικές γραμμές».

«Η σιδηροδρομική γραμμή είναι πολύ σημαντική για τους Ρώσους. Εχουν γίνει σφοδρές μάχες» για τον έλεγχο της ζώνης αυτής, είπε.

Οι ουκρανικές δυνάμεις προσπαθούν, στον νότο και στην ανατολή, να αποκόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού του ρωσικού στρατού που συνδέουν το ρωσικό έδαφος με την Κριμαία. Το Μπαχμούτ, πόλη 70.000 κατοίκων πριν από την ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο 2022, κατελήφθη από τις ρωσικές δυνάμεις έπειτα από μία από τις πλέον μακροχρόνιες και αιματηρές μάχες του πολέμου. Ωστόσο, οι ουκρανικές δυνάμεις άρχισαν σχεδόν αμέσως να ανακαταλαμβάνουν εδάφη στην βόρεια και την νότια πλευρά της πόλης.

Η ανακοίνωση γίνεται την ώρα που το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωνε ότι κατά την νύχτα της Κυριακής η αντιαεροπορική άμυνα κατέρριψε ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) κοντά στην Μόσχα, στις περιφέρειες Μπέλγκοροντ και Βορονέζ, καθώς και στην προσαρτηθείσα από τη Ρωσία χερσόνησο της Κριμαίας.

Το υπουργείο έκανε λόγο για καταρρίψεις ουκρανικών UAV σε διάφορα σημεία της Κριμαίας, σε περιοχές κοντά στην πρωτεύουσα Μόσχα – Ίστρα (δυτικά) και Ντομοντέντοβο (νότια) – και στις περιφέρειες Μπέλγκοροντ και Βορονέζ (νοτιοδυτικά), χωρίς να διευκρινίσει τον αριθμό των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που αναχαιτίστηκαν ή τυχόν υλικές ζημιές που προκλήθηκαν.

Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι κατά την πυραυλική επίθεση που εξαπολύθηκε στο Χάρκοβο επλήγη εργοστάσιο όπου εκτελούνταν «εργασίες επισκευής και συντήρησης τεθωρακισμένων οχημάτων των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων».

Νωρίτερα, ο ουκρανός περιφερειάρχης Όλεχ Σινεγκούμποφ ανέφερε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Telegram πως «τέσσερις πύραυλοι S-300» έπληξαν επιχείρηση στο Χάρκοβο και ξέσπασε πυρκαγιά.

Την Κυριακή, η ρωσική αντιαεροπορική άμυνα είχε καταρρίψει ένα ουκρανικό UAV με κατεύθυνση προς τη Μόσχα και άλλα έξι πάνω από τη χερσόνησο της Κριμαίας.

Οι ουκρανικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν πολλαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες, στο πλαίσιο της αντεπίθεσης που έχει εξαπολύσει το Κίεβο από τις αρχές Ιουνίου.

Σε διπλωματικό επίπεδο, ήδη στην Μόσχα βρίσκεται ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι για τετραήμερη επίσκεψη, στην διάρκεια της οποίας οι δύο χώρες αναμένεται να δεσμευθούν να εμβαθύνουν την αμοιβαία πολιτική τους εμπιστοσύνη, ενώ παράλληλα είναι πιθανό να γίνουν προετοιμασίες για την ενδεχόμενη επίσκεψη του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στο Πεκίνο τον Οκτώβριο.

«Έπειτα από πρόσκληση του Νικολάι Πατρούσεφ, γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο Ουάνγκ Γι (…) θα ταξιδέψει στη Ρωσία για να συμμετάσχει στη 18η σύνοδο του Μηχανισμού Διαβούλευσης για την Στρατηγική Ασφάλεια Κίνας-Ρωσίας», αναφέρει δελτίο Τύπου που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Εκτός από τον Πατρούσεφ, ο Ουάνγκ θα συναντηθεί και με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, με τους δύο άνδρες να πρόκειται «να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην ενίσχυση της συνεργασίας στη διεθνή σκηνή», εξήγησε σε ενημέρωση των δημοσιογράφων το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

«Θα υπάρξει λεπτομερής ανταλλαγή απόψεων για ζητήματα που άπτονται της διευθέτησης της κατάστασης στην Ουκρανία, καθώς και των τρόπων για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή Ασίας- Ειρηνικού», επεσήμανε εκπρόσωπος του υπουργείου.

Παράλληλα ο Ουάνγκ αναμένεται να βάλει τα θεμέλια για μια επίσκεψη του Πούτιν στο Πεκίνο για το 3ο Φόρουμ «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος», έπειτα από πρόσκληση του Κινέζου ομολόγου του Σι Τζινπίνγκ κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα τον Μάρτιο.

Ο Πούτιν παρέστη και στα δύο προηγούμενα φόρουμ, το 2017 και το 2019.

Οι δεσμοί μεταξύ Ρωσίας και Κίνας έχουν ενισχυθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, την οποία το Πεκίνο αρνείται να επικρίνει. Τον προηγούμενο μήνα ο Κινέζος υπουργός Άμυνας Λι Σανγκφού μετέβη στη Ρωσία και τη Λευκορωσία και ζήτησε να υπάρξει πιο στενή στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας. Τους τελευταίους μήνες οι δύο χώρες έχουν πραγματοποιήσει κοινές θαλάσσιες και ναυτικές περιπολίες.

Ο Ουάνγκ είχε επισκεφθεί ξανά τη Ρωσία τον Φεβρουάριο, λίγο πριν από την πρώτη επέτειο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, γεγονός που είχε προκαλέσει την ανησυχία των ΗΠΑ, οι οποίες κατηγόρησαν τις δύο χώρες ότι έχουν κοινό όραμα «να αναδιαμορφώσουν με τη βία τα σύνορα».

Εξάλλου, στη διάρκεια του σαββατοκύριακου ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών είχε επί ώρες «εποικοδομητικές» συνομιλίες στη Μάλτα με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζακ Σάλιβαν. Επρόκειτο για τις πιο πρόσφατες συνομιλίες σε μια σειρά υψηλού επιπέδου συναντήσεων μεταξύ Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων, οι οποίες ενδέχεται να καταλήξουν σε μια συνάντηση μεταξύ του Σι και του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν φέτος.

Επίσης από την Δευτέρα η Μόσχα και το Κίεβο αντιπαρατίθενται ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου του ΟΗΕ στη Χάγη, έπειτα από προσφυγή της Ουκρανίας, η οποία κατηγορεί τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε αδίκως ισχυρισμούς για γενοκτονία για να δικαιολογήσει την εισβολή της το 2022.

Αντιπρόσωποι των δύο εμπόλεμων χωρών θα παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους ενώπιον των δικαστών στην έδρα του δικαστηρίου, στο Μέγαρο της Ειρήνης στη Χάγη, σε μια αντιδικία γύρω από το κατά πόσον το κορυφαίο δικαστήριο του ΟΗΕ έχει τη δικαιοδοσία να διατάξει τον τερματισμό της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δικαιολόγησε εν μέρει την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022 στη γειτονική Ουκρανία, επικαλούμενος κατηγορίες για «γενοκτονία» ενορχηστρωμένη από το Κίεβο στη ρωσόφωνη ανατολική Ουκρανία. Δύο ημέρες αργότερα, στις 26 Φεβρουαρίου 2022, το Κίεβο προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο, «αρνούμενο κατηγορηματικά» αυτόν τον ισχυρισμό και επιχειρηματολογώντας πως η χρήση από τη Ρωσία μιας «γενοκτονίας» ως προσχήματος αντιβαίνει στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1948 για τη γενοκτονία.

Το Μάρτιο 2022, το Διεθνές Δικαστήριο τάχθηκε με την πλευρά της Ουκρανίας, διατάσσοντας τη Ρωσία να «διακόψει αμέσως» τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της. Αυτή η επείγουσα διάταξη, που αποκαλείται «συντηρητικό μέτρο», ανακοινώθηκε από τους δικαστές εν αναμονή απόφασης σχετικά με τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου στην υπόθεση.

Σύμφωνα με την Ρωσία, το Διεθνές Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία, επειδή η περίπτωση της Ουκρανίας δεν εντάσσεται στο πεδίο που καλύπτει η Σύμβαση του 1948 για τη γενοκτονία. Κατά την διαδικασία, η Μόσχα θα αναπτύξει τα επιχειρήματά της και εν συνεχεία θα υπάρξει η απάντηση του Κιέβου.

Είναι η πρώτη φορά που Ρώσος εκπρόσωπος θα απευθυνθεί στο δικαστήριο στο πλαίσιο της υπόθεσης αυτής. Η Μόσχα είχε προηγουμένως «σνομπάρει» τις ακροαματικές συνεδριάσεις, υποστηρίζοντας πως δεν είχε αρκετό χρόνο για να ετοιμάσει τα επιχειρήματά της.

Περισσότερες από 30 άλλες χώρες, όλες δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας, θα έχουν επίσης την ευκαιρία να παρέμβουν υπέρ του Κιέβου.

Οι ακροαματικές συνεδριάσεις θα συνεχισθούν μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου. Έπειτα απ’ αυτές, οι δικαστές θα αποφασίσουν αν το δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για να κρίνει την υπόθεση. Η λήψη αυτής της απόφασης μπορεί να πάρει μήνες.

Το Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ στη Χάγη ασχολείται επίσης με μια ξεχωριστή προσφυγή της Ουκρανίας, η οποία υποστηρίζει πως η Ρωσία στήριζε τους αυτονομιστές αντάρτες στην ανατολική Ουκρανία επί χρόνια πριν από την εισβολή.

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να διευθετεί τις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών του ΟΗΕ, όταν αυτά δεν μπορούν να λύσουν μόνα τους τα προβλήματα. Οι αποφάσεις του δεν εφεσιβάλλονται, όμως το δικαστήριο δεν έχει κανένα μέσο για να τις εφαρμόσει.