The Impartial Press

Το Λουξεμβούργο έχει πέσει θύμα της οικονομικής του επιτυχίας, καθώς οι κάτοικοί του βλέπουν πως γίνεται ολοένα και δυσκολότερο να βρουν σπίτι, είτε για ενοίκιο είτε για αγορά. Μάλιστα εδώ και καιρό έχουν ξεκινήσει οι διαδηλώσεις για το στεγαστικό πρόβλημα, σε μία χώρα που το κατά κεφαλήν εισόδημα ξεπερνά τα 132.000 δολάρια.

«Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο, συμβαίνει εδώ και χρόνια. Αλλά η κατάσταση χειροτερεύει συνεχώς. Αυτό συμβαίνει γιατί το Λουξεμβούργο είναι ελκυστικό και έτσι πολλοί έρχονται να εργαστούν στη χώρα» λέει ο Ζαν Μισέλ Καμπανελά, της Ένωσης προστασίας ενοικιαστών.

«Είμαστε αναγκασμένοι να περνάμε τα σύνορα για να βρούμε σπίτι. Αυτό δεν το κάνουν μόνο οι ξένοι αλλά και οι νέοι που μεγαλώνουν στο Λουξεμβούργο. Όταν φύγουν από το σπίτι των γονιών τους πάνε και μένουν έξω από τη χώρα» λέει ένας κάτοικος.

Η στεγαστική κρίση στη χώρα έχει πολλές αιτίες καθώς το Λουξεμβούργο είναι μία μικρή και πυκνοκατοικημένη χώρα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος που η κατάσταση χειροτερεύει.

«Το πρόβλημα είναι πως εδώ και 30 χρόνια όλες οι κατασκευές κινούνται προς τους επενδυτές και όχι προς τους αγοραστές πρώτης κατοικίας. Τώρα που οι επενδυτές παράτησαν την κατασκευσή σπιτιών λόγω των επιτοκίων, ο τομέας σταμάτησε και η κατάσταση είναι τραγική» λέει ο Αντουάν Πασού, ερευνητής του Παρατηρητηρίου Στέγασης.

Η ευημερία και η ποιότητα ζωής έχουν καταστήσει το Λουξεμβούργο μαγνήτη για τους μετανάστες. Ο βασικός μισθός ξεπερνά τα 2.500 δολάρια αλλά οι τιμές στα σπίτια κυμαίνονται από 10 έως και 15.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Σάλος στην Ολλανδία με την αποκάλυψη του ναζιστικού παρελθόντος του πρίγκιπα Βερνάρδου, συζύγου της πρώην βασίλισσας Τζουλιάνας και παππού του νυν βασιλιά Γουλιέλμου – Αλέξανδρου.

Οπως έγινε γνωστό, είχε κάρτα μέλους το 1933 στο Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα, αν και ο ίδιος μέχρι τον θάνατό του το 2004 διέψευδε όσες φήμες διακινούνταν ότι ήταν μέλος του κόμματος του Αδόλφου Χίτλερ.

Ο νυν βασιλιάς της Ολλανδίας ρωτήθηκε πότε έμαθε για το ναζιστικό παρελθόν του παππού του και απάντησε «Δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι ότι αποφάσισα να διαθέσω για να δοθεί στη δημοσιότητα ολόκληρο το βασιλικο αρχείο μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου 1948. Συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων που ίσως είναι λιγότερο όμορφα. Αλλά αποτελούν μέρος της διάφανης ιστοριογραφίας».

Οι αντιδράσεις των ολλανδών πολιτών είναι ποικίλες μετά την αποκάλυψη ότι ο σύζυγος της πρώην βασίλισσάς τους ήταν μέλος των Ναζι. Άλλοι λένε ότι είναι μια παλιά ιστορία που έχει τελειώσει και καλούν να αφήσουν τον πριγκιπα να αναπαυθεί εν ειρήνη, άλλοι όμως δηλώνουν σοκαρισμένοι και απαιτούν εξηγήσεις.

Το σκάνδαλο αυτό ξεσπάσει σε μια περίοδο που παρατηρείται πτώση της δημοτικότητας της βασιλικής οικογένειας. Μετά την δημοσιοποίηση των βασιλικών αρχείων, το κοινοβούλιο θα μπορούσε να ξεκινήσει έρευνα για το ναζιστικό παρελθόν του πρίγκιπα Βερνάρδου.

Το δράμα των χιλιάδων προσφύγων από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ όχι μόνο δεν έχει τελειώσει αλλά στην ουσία τώρα αρχίζει. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία πάνω από 100.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί και βρίσκονται στην Αρμενία αναζητώντας μέρος να μείνουν, τροφή αλλά και επίσημα προσωπικά έγγραφα ταυτοποίησης. Οι ντόπιοι κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους, δωρίζοντας ρούχα, είδη πρώτης ανάγκης αλλά και τροφή. Όμως οι πρόσφυγες βρίσκονται σε κατάσταση σοκ και η απελπισία είναι εμφανής.

«Μας βοηθούν πολύ εδώ και μας φροντίζουν ιδιαίτερα. Έχουμε τροφή και προμήθειες. Όμως ακόμη πονάει, πονάει πολύ. Οι οικογενειακοί μας τάφοι έμειναν εκεί, ό,τι είχαμε έμεινε πίσω» λέει μία γυναίκα.

«Δεν θα μπορούσα να κάνω ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή μου. Ποτέ. Κοιτάξτε τι κάνουν οι Αζέροι. Δείτε το καλά. Πως μπορείς να επιστρέψεις εκεί; Όχι! Δεν θα το κάνω ποτέ» λέει μία πρόφυγας.

Το Γερεβάν καταγγέλει το Μπακού για εθνοκάθαρση καθώς σχεδόν όλος ο αρμένικος πληθυσμός αναγκάστηκε να φύγει. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφωνεί και με ψήφισμά του απαιτεί την επιβολή κυρώσεων σε βάρος του Αζερμπαϊτζάν. Το Μπακού πάντως αρνείται όλες τις κατηγορίες. Και την ίδια η στιγμή η Τουρκία επέκρινε το ψήφισμα της Ευρωβουλής, λέγοντας πως είναι ισλαμοφοβικό και ότι οι κατηγορίες εναντίον των Αζέρων είναι αβάσιμες.

Πέθανε σε ηλικία 90 ετών η μεγάλη κυρία του ελληνικού κινηματογράφου Μαίρη Χρονοπούλου, η οποία νοσηλευόταν από τις 2 Οκτωβρίου στη ΜΕΘ του νοσοκομείου στον Ευαγγελισμό, βαριά τραυματισμένη μετά από πτώση στο σπίτι της. Η γνωστή ηθοποιός είχε πέσει από σκαλιά, με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρά τραύματα στο κεφάλι και να διασωληνωθεί. Έδωσε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή, αλλά το μεσημέρι της Παρασκευής 6 Οκτωβρίου άφησε την τελευταία της πνοή.

Η Mαίρη Χρονοπούλου ήταν μία από τις πιο γνωστές ηθοποιούς που έχει περάσει από τον ελληνικό κινηματογράφο, μία ιστορική γυναικεία μορφή του θεάτρου και του κινηματογράφου. Εκτός από την τηλεόραση και το θέατρο, έχει παίξει σε σειρές στην τηλεόραση αλλά έχει κάνει καριέρα και στο τραγούδι.

Γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου του 1933 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη σχολή του Εθνικού Θεάτρου, στο οποίο εμφανίστηκε στις ομάδες του χορού, σε αρχαία δράματα. Το 1957 άρχισε να συνεργάζεται με το ελεύθερο θέατρο, κάνοντας εμφανίσεις στο Ακροπόλ στα έργα των Αλέκου Σακελλάριου-Χρήστου Γιαννακόπουλου «Η Κυρία» και «Ρομάντζο μιας Καμαριέρας».

Στον κινηματογράφο πρωτοεμφανίστηκε σαν κομπάρσα στο «Χαρούμενο ξεκίνημα» του Ντίνου Δημόπουλου, το 1954, σε παραγωγή της Φίνος Φιλμ όταν ήταν ακόμη φοιτήτρια. Το 1958 πήρε ένα μικρό ρόλο στο Τελευταίο ψέμα του Μιχάλη Κακογιάννη, πάλι στη Φίνος Φιλμ.

Από το 1963 και μετά πρωταγωνίστησε σε πολλές δραματικές σειρές της Φίνος Φιλμ, και όχι μόνο, σε ρόλους ντάμας και μοιραίας γυναίκας, δίπλα σε όλους τους πρωταγωνιστές της εποχής, όπως οι Νίκος Κούρκουλος, Φαίδων Γεωργίτσης, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Γιώργος Φούντας και Αλέκος Αλεξανδράκης.

Ξεχωρίζουν οι ερμηνείες της στην ταινία Τα κόκκινα φανάρια (1963) του  Βασίλη Γεωργιάδη, υποψήφια για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας στην 36η απονομή των βραβείων το 1964, Χωρίς Ταυτότητα, (1963, Φίνος Φιλμ), Το χώμα βάφτηκε κόκκινο, ταινία του 1966 σε σκηνοθεσία του Βασίλη Γεωργιάδη και σενάριο Νίκου Φώσκολου, υποψήφια για το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας στην 38η απονομή των βραβείων το 1966, Πολύ αργά για δάκρυα του Γιάννη Δαλιανίδη (1968, Φίνος Φιλμ), Όταν η πόλις πεθαίνεισε σενάριο Νίκου Φώσκολου και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη (1969, Φίνος Φιλμ), Οι αδίστακτοι του Ντίνου Κατσουρίδη (1965, Σάβας Φιλμ), Κοινωνία ώρα μηδέν του Ντίνου Δημόπουλου (1966, Φίνος Φιλμ), Η λεωφόρος του μίσους (1968, Φίνος Φιλμ) και Ορατότης Μηδέν του Νίκου Φώσκολου (1970, Φίνος Φιλμ).

Ανάμεσα σε αυτές τις κοινωνικές και δραματικές ταινίες εμφανίστηκε σε τρία μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη, παραγωγής Φίνος Φιλμ, στα οποία θα κάνει θραύση: Οι θαλασσιές οι χάντρες, Μια κυρία στα μπουζούκια και Γοργόνες και Μάγκες. Την περίοδο 1967-68 υπήρξε η καλύτερη πρωταγωνίστρια του κινηματογράφου και κέρδισε το βραβείο της ενώσεως κριτικών.

Στη θεατρική της καριέρα, συνεργάστηκε με όλους τους μεγάλους θιάσους της Αθήνας και έπαιξε με την ίδια ερμηνευτική ικανότητα σε όλα τα είδη θεάτρου. Το 1972 συγκρότησε τον δικό της θίασο με τον οποίο ανέβασε τα έργα: «Τι ώρα θα γυρίσεις, Πηνελόπη» του Σόμερσετ Σομ και «Ένα καυτό κορίτσι» του Ιάκωβου Καμπανέλλη.

Έχει στο ενεργητικό της σημαντικές ερμηνείες και στον νέο ελληνικό κινηματογράφο, όπως στις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου, Οι κυνηγοί (1977) και το Ταξίδι στα Κύθηρα (1984).Κέρδισε βραβείο Α’ γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με την ταινία Τα παιδιά της χελιδόνας του Κώστα Βρεττάκου, το 1987.

Μετά τις φυσικές καταστροφές του καλοκαιριού που συγκλόνισαν τη χώρα, οι αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελούν το πρώτο κρας τεστ για την κυβέρνηση Μητσοτάκη που έλαβε νέα εντολή πριν από μερικούς μήνες.

Οι κάλπες στήνονται για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα μικρότερο των πέντε μηνών, μετά τη διπλή αναμέτρηση για τις εθνικές^[1] εκλογές.

Ο πρωθυπουργός έχει θέσει ως στόχο 13 στις 13 περιφέρειες με αναλυτές να υποστηρίζουν ότι το σενάριο αυτό είναι αρκετά αισιόδοξο αλλά όχι ακραίο.

«_Πιστεύω πως παρά τις φυσικές καταστροφές που συγκλόνισαν τη χώρα μας μέσα στο καλοκαίρι, όπως δείχνουν και οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις, οι παρατάξεις, οι σχηματισμοί που υποστηρίζονται από τη Νέα Δημοκρατία, δεν θα έχουν μεγάλες απώλειες και αυτό γιατί κυρίως γιατί φαίνεται να μην υπάρχουν δυνατές εναλλακτικές. Ίσως δεν υπήρξε σε μεγάλο βαθμό συνεργασία ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ για παράδειγμα σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Στο δήμο Αθηναίων για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ άργησε πάρα πολύ να φέρει μπροστά έναν υποψήφιο. Οπότε δεν θεωρώ ότι θα αλλάξει πολύ το σκηνικό και θα έχουμε ένα αποτέλεσμα που θα παραπέμπει στις πρόσφατες εθνικές εκλογές_», λέει στο euronews o Στέφανος Λουκόπουλος, διευθυντής του Vouliwatch. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την μεγάλη ήττα στις εθνικές εκλογές και με νέο αρχηγό πλέον επιχειρεί να περάσει στην αντεπίθεση και να επικρατήσει στο χώρο της κεντροαριστεράς έναντι του ΠΑΣΟΚ. Το αν η προσπάθεια αυτή της ανασυγκρότησης και της διατήρησης της ενότητας που γίνεται έχει πείσει τους πολίτες είναι κάτι που θα φανεί στην κάλπη.

«_Το μεγάλο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ εξαρχής και προ Κασσελάκη είναι ότι δεν είχε ρίζες στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε τοπικές κοινωνίες όσο είχαν τα άλλα παραδοσιακά κόμματα και άρα πιστεύω ότι η νέα εκλογή Κασσελάκη δεν θα αλλάξει δραματικά κάτι τέτοιο_», προσθέτει ο Στέφανος Λουκόπουλος. 

Η διαΝΕΟσις, ένας ανεξάρτητος, μη-κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός έκανε πρόσφατα έρευνα στην οποία επιχειρεί να χαρτογραφήσει τις ανάγκες και τις ελλείψεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και να προτείνει λύσεις ώστε να γίνει περισσότερο αποτελεσματική.

«_Ουσιαστικά διαπίστωσε την πολύ χαμηλή αυτονομία των ελληνικών δήμων, πολλές αλληλεπικαλύψεις, πολλά πεδία τα οποία είτε έχουν ρυθμιστεί αλλά δεν έχουν ουσιαστικά όσα ρυθμίζουν οι νόμοι γιατί πρέπει να έρθει δευτερογενής νομοθεσία, έτσι ώστε να ρυθμιστούν, και πολλά πράγματα που δεν προβλέπονται καθόλου, όπως είναι οι διαδικασίες για το πώς μπορούν δύο δήμοι να συνομιλούν μεταξύ τους_», επισημαίνει στο euronews o senior editor της διαΝΕΟσις, Ηλίας Νικολαΐδης και προσθέτει ότι «_οι δήμοι μέχρι πρότινος δεν είχαν θεσμικό πλαίσιο για την πολιτική προστασία, υπήρχαν διάσπαρτοι νόμοι από το 1995 μέχρι το 2020 οι οποίοι όριζαν αρμοδιότητες των δήμων για την πολιτική προστασία, το 2020 θεσπίστηκε ένας νόμος που βάζει ένα κάπως πιο σαφές πλαίσιο που αφορά τους δήμους και τις αρμοδιότητές τους στην Πολιτική Προστασία αλλά ακόμα μένουν πολλά κενά πολλές αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων με τις περιφέρειες, με το κεντρικό κράτος και πολλές ασάφειες που έχουν ως αποτέλεσμα να βλέπουμε την εικόνα που βλέπουμε_». 

Η έρευνα αναδεικνύει επίσης το πρόβλημα του επαρκούς σε αριθμό αλλά και κατάρτιση προσωπικού που έχουν οι δήμοι απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.

Ο κ. Νικολαΐδης αναφέρεται ακόμα στις ελλείψεις προσωπικού και πόρων που αντιμετωπίζουν οι δήμοι αλλά και σε άλλα κενά που εντοπίζονται στους δήμους, όπως είναι για παράδειγμα στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών που συμβάλλουν σε μια εικόνα ταλαιπωρίας, γραφειοκρατίας και αναποτελεσματικότητας. 

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό ότι οι πολίτες κατατάσσουν την ακρίβεια ως το πρώτο ζήτημα που τους απασχολεί και ως δεύτερο τις φυσικές καταστροφές, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει την ψήφο, λόγω της δυσαρέσκειας που υπήρξε για τους χειρισμούς της κυβέρνησης αλλά και της αυτοδιοίκησης στις πρόσφατες καταστροφές.

References

1. ^{^} εθνικές (gr.euronews.com)

Ένα 10χρονο αγόρι σκοτώθηκε από ρωσικό βομβαρδισμό σε κατοικημένη περιοχή στο Χάρκοβο, στη βορειοανατολική Ουκρανία, από τον οποίο τραυματίστηκαν επίσης 23 άνθρωποι, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές.

Το πλήγμα αυτό σημειώνεται την επομένη της πολύνεκρης ρωσικής επίθεσης στο Χρόζα, ένα χωριό της περιοχής, στην οποία 51 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, στη διάρκεια αγρυπνίας για Ουκρανό στρατιώτη που σκοτώθηκε στο πεδίο της μάχης.

“Νέα επίθεση κατά αμάχων από τη Ρωσία. Το άψυχο σώμα ενός παιδιού 10 ετών βρέθηκε στα συντρίμμια”, αναφέρει σε μήνυμά του σήμερα στο Telegram ο Ουκρανός υπουργός Εσωτερικών Ιγκόρ Κλιμένκο.

“Δύο πολυκατοικίες υπέστησαν ζημιές και ένα τριώροφο σπίτι καταστράφηκε”, προσθέτει.

Ο κυβερνήτης του Χαρκόβου Όλεχ Σινεχούμποφ διευκρίνισε ότι το παιδί που βρέθηκε νεκρό είναι αγόρι και επισήμανε ότι τουλάχιστον 23 άνθρωποι τραυματίστηκαν, μεταξύ των οποίων ένα βρέφος 11 μηνών. Επίσης επισήμανε ότι σπίτια και αυτοκίνητα υπέστησαν ζημιές.

Στη συνέχεια η αστυνομία διευκρίνισε ότι δύο βαλλιστικοί πύραυλοι Ισκαντέρ έπληξαν τα κτίρια αυτά.

Παράλληλα ο κυβερνήτης της Οδησσού Όλεχ Κίπερ δήλωσε ότι επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη προκάλεσε σήμερα ζημιές σε σιλό σιτηρών στην περιοχή Ιζμαήλ. Σύμφωνα με τον ίδιο, 9 φορτηγά έπιασαν επίσης φωτιά, αλλά αυτή σβήστηκε γρήγορα.

“Ο συναγερμός για αεροπορικά πλήγματα διήρκεσε τρεισήμισι ώρες”, πρόσθεσε ο Κίπερ. “Ο εθχρός έβαλε για άλλη μια φορά στόχο τις συνοριακές και λιμενικές υποδομές της περιοχής Ιζμαήλ”, πρόσθεσε.

Ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε ότι επιχειρήσεις σε διεθνές σημείο ελέγχου οχηματαγωγών ανεστάλησαν και ότι οι αρχές άλλαξαν τα δρομολόγια ορισμένων μετά τις επιθέσεις με drones.

Η ουκρανική πολεμική αεροπορία ανακοίνωσε επίσης σε ανάρτησή της στην εφαρμογή Telegram ότι η αντιαεροπορική της άμυνα κατέρριψε 25 από τα 33 μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed 131/136 που εξαπέλυσε η Ρωσία από την προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας.

Τα πλήγματα με drones είχαν στόχο τις περιφέρειες της Οδησσού και της Μικολάγιφ στον νότο, της Ντνιπροπετρόφσκ στα νοτιοανατολικά, τις Τσερκάσι και Ζιτομίρ στο κεντρικό τμήμα της Ουκρανίας και επίσης του Χαρκόβου στα βορειοανατολικά, διευκρίνισε η ουκρανική πολεμική αεροπορία στην ανάρτησή της.

Η Μόσχα αρνείται ότι βάζει στο στόχαστρο σκοπίμως αμάχους, αλλά πολλοί έχουν σκοτωθεί σε επιθέσεις που έπληξαν κατοικημένες περιοχές, όπως και ενεργειακές, λιμενικές εγκαταστάσεις όπως και άλλες με σιτηρά στην Ουκρανία.

Η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις στις νότιες περιοχές της Ουκρανίας, όπου βρίσκονται ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα και στον Δούναβη, από τον Ιούλιο που η Μόσχα εγκατέλειψε τη συμφωνία για τα σιτηρά που εξασφάλιζε την ασφαλή μεταφορά ουκρανικών φορτίων μέσω της Μαύρης Θάλασσας για να μετριαστεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση.

Η Στοκχόλμη ανακοινώνει πακέτο στρατιωτικής βοήθειας 200 εκατ. δολαρίων προς το Κίεβο

Η Σουηδία θα αποστείλει στην Ουκρανία νέο πακέτο στρατιωτικής στήριξης αξίας 2,2 δισεκ. κορωνών (199 εκατ. δολαρίων) — που περιλαμβάνει κυρίως πυρομαχικά και ανταλλακτικά συστημάτων που της είχε ήδη παραδώσει– ενώ εξετάζει και την αποστολή μαχητικών αεροσκαφών, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Άμυνας Παλ Γιόνσον.

Ο Γιόνσον δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι οι ένοπλες δυνάμεις, ύστερα από σχετικό αίτημα της κυβέρνησης, αναμένεται να υποβάλουν στις 6 Νοεμβρίου αναφορά για τις δυνατότητες της χώρας να στείλει μαχητικά αεροσκάφη Jas Gripen στην Ουκρανία.

Επανέλαβε ωστόσο ότι η Σουηδία πρέπει, για λόγους εσωτερικής ασφάλειας, να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ πριν να μπορέσει δυνητικά να στείλει μαχητικά αεροσκάφη.

Η Σουηδία ελπίζει να γίνει σύντομα μέλος του ΝΑΤΟ αν και η Τουρκία και η Ουγγαρία καθυστερούν την ένταξή της.

Το νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας θα είναι το 14ο που στέλνει η Σουηδία στην Ουκρανία από την αρχή του πολέμου, ανεβάζοντας τη συνολική αξία αυτού του είδους της σουηδικής βοήθειας σε πάνω από 22 δισεκ. κορώνες.

«Είμαστε έτοιμοι για έναν μακρύ πόλεμο και πρέπει να σχεδιάσουμε τη στήριξή μας με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι μακροπρόθεσμη και βιώσιμη», δήλωσε ο Γιόνσον. «Τώρα είναι σημαντικό περισσότερες χώρες να αυξήσουν τη στήριξη προς την Ουκρανία».

Εντός Νοεμβρίου αναμένει την ολοκλήρωση της έκθεσης για τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας που ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, σε δηλώσεις του κατά την άφιξή του στην άτυπη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που πραγματοποιείται την Παρασκευή στη Γρανάδα της Ισπανίας.

Πρόσθεσε ότι οι διαβουλεύσεις για διορισμό απεσταλμένου από τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και πως ενδεχομένως να υπάρξουν θετικές ανακοινώσεις τις επόμενες εβδομάδες.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε σε συζητήσεις που είχε με τους Προέδρους των θεσμικών οργάνων, καθώς και με τον Γερμανό Καγκελάριο και τον Γάλλο Πρόεδρο, υπενθυμίζοντας ότι ο Όλαφ Σολτς «πρόσφατα κατά τη διάρκεια της συνάντησης του με τον Γενικό Γραμματέα των ΗΕ έθεσε το θέμα της ανάγκης προόδου στο Κυπριακό, επανέναρξης των συνομιλιών, για να μπορούν να συζητηθούν και τα ευρωτουρκικά».

«Υπήρξε επαφή και με τη Νέα Υόρκη, και θεωρώ ότι η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας για διορισμό ενός απεσταλμένου που θα διερευνήσει τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών βρίσκεται σε καλό δρόμο. Υπάρχουν διαβουλεύσεις σε πολύ προχωρημένο στάδιο, και ενδεχομένως τις επόμενες των ημερών, αμέσως επόμενες εβδομάδες, να έχουμε κάποιες θετικές ανακοινώσεις από πλευράς ΗΕ προς αυτή την κατεύθυνση» σημείωσε.

Την ίδια στιγμή, επεσήμανε, προετοιμάζεται η έκθεση για την οποία έδωσε εντολή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε σχέση με τα ευρωτουρκικά, η οποία, διευκρίνισε, διαφέρει από την τακτική έκθεση για την ενταξιακή διαδικασία. «Αυτή η έκθεση ετοιμάζεται, θα ολοκληρωθεί εντός Νοεμβρίου», με στόχο να συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δεκεμβρίου, πρόσθεσε.

«Άρα θεωρώ ότι ο διορισμός από πλευράς Γενικού Γραμματέα θα ξεκινήσει την όλη διαδικασία, που ελπίζουμε να οδηγήσει στην επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, κάτι που θα επιτρέψει να δούμε και διαφορετικά ενδεχόμενες εξελίξεις στα ευρωτουρκικά» πρόσθεσε.

Στρατηγική ατζέντα

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε πως θεωρεί την άτυπη σύνοδο ιδιαίτερα σημαντική, εστιάζοντας στη συζήτηση για την Στρατηγική Ατζέντα, η οποία όπως είπε «θα απασχολήσει και τα επόμενα πέντε χρόνια τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Υπογράμμισε ότι «θα πρέπει ως προκαταρκτικός στόχος να επιτευχθεί στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικότερα σε θέματα άμυνας και ασφάλειας, σε θέματα ενέργειας και σε θέματα οικονομίας».

«Αυτή θα είναι η δική μας προσέγγιση, μια προσέγγιση η οποία ταυτίζεται και με τις απόψεις και θέσεις άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ανέφερε.

Ο ΠτΔ υπογράμμισε και τη σημασία της συζήτησης για περεταίρω ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Η Κυπριακή Δημοκρατία ανήκει σε αυτά τα κράτη μέλη τα οποία υποστηρίζουν σθεναρά την ανάγκη για περισσότερη ολοκλήρωση, και αν δεν υπάρχει συμφωνία σε επίπεδο 27 θα πρέπει να δούμε, αυτά τα κράτη μέλη που επιθυμούμε να επιτευχθεί περισσότερη ολοκλήρωση, πως το επιτυγχάνουμε» σημείωσε.

Στήριξη στην Αρμενία

Απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ για τον ρόλο της Κύπρου στις συζητήσεις που γίνονται για στήριξη της Αρμενίας, ο κ. Χριστοδουλίδης σημείωσε πως κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που έγιναν την Πέμπτη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, «ειδικότερα στην ενότητα όπου συμμετείχα χθες και συμμετείχε και ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Αρμενίας και ο Ύπατος Εκπρόσωπος, ήταν η ανάγκη να υπάρξει συνοχή, να υπάρξει αντίδραση από πλευράς της ΕΕ όπως πολύ ορθά υπάρχει και στο θέμα της παράνομης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία».

«Και είναι κάτι που άπτεται και του θέματος που αναφέραμε προηγουμένως για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι σημαντικό αν επιθυμούμε η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαδραματίσει αυτόν τον γεωπολιτικό ρόλο που όλοι λέμε, να το δούμε μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες» τόνισε.

Σε σχέση με το ρόλο που μπορεί να έχει η Κύπρος είπε πως «είμαστε ένα κράτος-μέλος που γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τα δεδομένα, υπάρχει αυτή η ειδική σχέση με την Αρμενία, όπως και (η ειδική σχέση) της Ελλάδας, και είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση».

Μετανάστευση

Όσον αφορά το μεταναστευτικό, ο ΠτΔ υπενθύμισε πως έγινε εκτεταμένη συζήτηση και στη σύνοδο των εννέα μεσογειακών κρατών μελών της ΕΕ (MED9) στη Μάλτα, και υπογράμμισε ότι θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις «ειδικότερα σε σχέση με τις γενεσιουργές αιτίες του φαινομένου της μετανάστευσης».

«Αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτές τις αιτίες δεν θα μπορούμε να μιλάμε για συνολική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και κατ’ επέκταση άμβλυνση των δυσκολιών που παρουσιάζουν τα κράτη της πρώτης γραμμής» σημείωσε.

Κληθείς να σχολιάσει αν αναμένει αποφάσεις σήμερα κατά την άτυπη σύνοδο, ο ΠτΔ υπενθύμισε πως πρόσφατα υπήρξαν θετικές εξελίξεις στις Βρυξέλλες με την έγκριση της κοινής θέσης για τον κανονισμό για την αντιμετώπιση κρίσεων στη μετανάστευση.

Όπως είπε αυτό θα επιτρέψει την έναρξη των τριλόγων του Συμβουλίου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και πως και η Πρόεδρος Μέτσολα σημείωσε «ότι θα προχωρήσουν πολύ γρήγορα οι σχετικές διαπραγματεύσεις για να καταλήξουν στη συνολική εφαρμογή του Συμφώνου».

«Από εκεί και πέρα, όσον αφορά ειδικότερα την εξωτερική διάσταση, το θέμα της αντιμετώπισης των γενεσιουργών αιτιών του φαινομένου της μετανάστευσης είναι το μόνο που θα μας οδηγήσει σε συνολική επίλυση του προβλήματος» τόνισε.

Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της ΕΕ συναντώνται στη Γρανάδα, στη νότια Ισπανία, σε μια άτυπη σύνοδο κορυφής στην οποία αναμένεται να επικρατήσει το μεταναστευτικό, δύο ημέρες αφού κατέληξαν σε συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.

Η εθνικιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, δέκα ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, επανέλαβε χθες, Πέμπτη, ότι διαφωνεί με το κείμενο αυτό, κάνοντας λόγο για “υπαγορεύσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου”.

Το ζήτημα της μετανάστευσης, ένα από τα πλέον ακανθώδη μεταξύ των 27, βρέθηκε στην ατζέντα της άτυπης συνόδου μετά τη μαζική εισροή μεταναστών στο μικρό ιταλικό νησί Λαμπεντούζα.

Το συγκεκριμένο πακέτο ρυθμίσεων αποσκοπεί στην από κοινού οργάνωση της απάντησης σε περιπτώσεις μαζικής ροής μεταναστών σε μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως κατά την διάρκεια της κρίσης της περιόδου 2015-2016, που επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την παράταση της διάρκειας κράτησης μεταναστών στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης. Επίσης προβλέπει ένα καθεστώς εξαίρεσης στις διαδικασίες ασύλου, που θα παρέχει μικρότερη προστασία στους μετανάστες.

Το κείμενο αυτό αποτελεί συμβιβαστική λύση προκειμένου να αρθούν οι επιφυλάξεις της Γερμανίας αρχικά και στη συνέχεια της Ιταλίας.

Η Μελόνι ικανοποιημένη

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, οι οποίες θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εγκρίθηκαν με ενισχυμένη πλειοψηφία. Η Πολωνία και η Ουγγαρία ψήφισαν κατά, ενώ η Αυστρία, η Σλοβακία και η Τσεχία απείχαν.

Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι εξέφρασε την ικανοποίησή της. “Η αντίληψη και οι φιλοδοξίες της Ευρώπης σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό βρίσκονται σε διαδικασία εξέλιξης προς μια πιο ρεαλιστική γραμμή νομιμότητας, επιθυμίας να αντιμετωπιστούν οι διακινητές, να σταματήσει η παράνομη μετανάστευση”, εκτίμησε χθες, Πέμπτη.

Η Μελόνι πρόκειται να συνομιλήσει στο περιθώριο της σημερινής συνόδου με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, αφού εξέφρασε την έκπληξή της για την οικονομική στήριξη που παρέχει το Βερολίνο σε οργανώσεις που διασώζουν μετανάστες στη Μεσόγειο.

Από την πλευρά του ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι έχει δηλώσει ότι θα ασκήσει “βέτο” στη μεταρρύθμιση αυτή, καθώς η Βαρσοβία αντιτίθεται σε οποιαδήποτε συμφωνία προβλέπει τη μετεγκατάσταση μεταναστών.

Οι διαφωνίες της Ουγγαρίας και της Πολωνίας ενδέχεται να οδηγήσουν σε αποτυχία τις προσπάθειες έκδοσης κοινής ανακοίνωσης για το μεταναστευτικό μετά το πέρας της σημερινής συνόδου. Αυτό είχε ήδη συμβεί στη σύνοδο κορυφής στα τέλη Ιουνίου- αρχές Ιουλίου, όταν οι δύο χώρες εμπόδισαν την υιοθέτηση του κειμένου συμπερασμάτων για το μεταναστευτικό προκειμένου να εκφράσουν την αντίθεσή τους για τη μεταρρύθμιση του ασύλου και τον υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης.

Ωστόσο η γλώσσα του κειμένου για τη μετανάστευση που βρίσκεται υπό συζήτηση σήμερα ενδέχεται να σκληρύνει. Το προσχέδιο, το οποίο έχει δει το AFP, υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η παράνομη μετανάστευση “αμέσως και με αποφασιστικότητα” και να “ενταθούν οι απελάσεις” των παράτυπων μεταναστών.

Τονίζει επίσης την αποφασιστικότητα της ΕΕ να συνάψει “συνολικές συμφωνίες αμοιβαία επωφελείς με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης”, όπως αυτή που υπεγράφη τον Ιούλιο με την Τυνησία.

Ένα ακόμη θέμα στην ατζέντα της σημερινής συνόδου είναι η διεύρυνση της ΕΕ και οι διαφορετικές απόψεις για το πώς θα μπορέσει να είναι λειτουργικό το μπλοκ, αν ενταχθούν σε αυτό και άλλες χώρες. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ουκρανία, η Γεωργία και η Μολδαβία έχουν υποβάλει αίτημα ένταξης, αυξάνοντας τον αριθμό των χωρών που επιθυμούν να μετάσχουν στην Ένωση σε 10.

Οι ηγέτες των 27 πρόκειται επίσης να συζητήσουν τις στρατηγικές προτεραιότητες του μπλοκ για τα επόμενα χρόνια, περιλαμβανομένων των αμυντικών του δυνατοτήτων, την ενεργειακή ασφάλεια, την κοινή απάντηση στην κλιματική κρίση και την οικονομική του ανεξαρτησία.

Έρευνα- Δημοσιογραφική επιμέλεια: ΜΑΓΙΑ ΠΟΠΟΒΙΤΣ

Κάμερα: ΜΙΡΚΟ ΤΟΝΤΟΡΟΒΙΤΣ

Μοντάζ: ΤΖΟΡΤΖΕ ΛΟΥΚΙΤΣ 

Είκοσι ένα χιλιάδες παιδιά από τα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας βρήκαν ασφαλές καταφύγιο σε ελληνικές οικογένειες από το 1993 έως το 2011.

Η δημοσιογράφος, Μάγια Πόποβιτς, και το Euronews Serbia κατέγραψαν την ιστορία τους, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή τους.

Μερικούς μήνες μετά την επιστροφή των παιδιών στη Σερβία ακολούθησε και η επίσκεψη των Ελλήνων που τα φιλοξένησαν. Πήγαν ως εκεί με λεωφορεία.

«Ούτε ξέρω πώς είχα προετοιμάσει το φαγητό. Ξαφνιάστηκαν. Είχα μια σόμπα, και μπόρεσα κάτι να κάνω. Ένιωσα ντροπή που δεν μπόρεσα να καλωσορίσω τους ανθρώπους αυτούς. Συζητούσαμε με χέρια, πόδια, με ό,τι μπορούσαμε», θυμάται η Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς, ο γιος της οποίας φιλοξενήθηκε από ελληνική οικογένεια στην Παλαιοκώμη Σερρών.

Και μετά ήρθε πάλι η ώρα για έναν ακόμη συγκινητικό αποχωρισμό.

Ουδείς μπορούσε να κρατήσει τα δάκρυά του.

«Την ώρα που έφευγαν οι Έλληνες στην Ελλάδα, δε θα ξεχάσω ποτέ τα δάκρυα του Στράτου (σ.σ.: είναι ο πατέρας της οικογένειας που φιλοξένησε τον γιο της Ντράγκαν). Είναι ο άνθρωπος ο οποίος έχυνε δάκρυα για το παιδί μου. Και τότε είπα: “Ντράγκαν, μην ξεχάσεις ποτέ την καλοσύνη των ανθρώπων. Να τους τηλεφωνήσεις συχνά.», λέει στην κάμερα του euronews Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς.

Έτσι κι έγινε. 

Τα τηλεφωνήματα ήταν τακτικά, οι επισκέψεις συχνές, και τα πρώτα χρόνια οι ελληνικές οικογένειες έστελναν βοήθεια κάθε είδους.

«Κάπως κατάφεραν να μεταφέρουν το πρώτο ψυγείο που είχα, ενώ εγώ από ηλεκτρικές συσκευές είχα μόνο εκείνη τη σόμπα. Το ψυγείο έκανε απίστευτα καλό τα επόμενα χρόνια», θυμάται η Μπρανισλάβα Γκαβρίλοβιτς.

Οι οικογένειες από την Ελλάδα πήγαιναν στο Βελιγράδι και κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών. Συμμετείχαν επίσης στα συλλαλητήρια που γίνονταν εκείνη την εποχή πάνω σε γέφυρες.

Μεταξύ αυτών ήταν και η Γεωργία Τσαμούρη από τον δήμο Βύρωνα, που φιλοξένησε παιδιά από την πρώην Γιουγκοσλαβία.

Δίπλα στους Σέρβους συμμετείχε το 1999 στην συγκέντρωση πάνω στη γέφυρα Μπράνκοβ.

Ο σύζυγός της, ηθοποιός Βασίλης Κολοβός, δραστήριο μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, ηγήθηκε των διαδηλώσεων που έγιναν στην Αθήνα, εναντίον των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ.

Τον αγώνα τους συνέχισαν και οι ομάδες του Ερυθρού Σταυρού οι οποίες, εκτός από τα τακτικά προγράμματα φιλοξενίας παιδιών ανά έξι μήνες, πολλές φορές το χρόνο έφερναν στην Ελλάδα παιδιά σε προγράμματα αποθεραπείας διάρκειας ενός μήνα.

Ο συνοριακός σταθμός των Ευζώνων μετατράπηκε για αυτούς σε «γραμμή ενότητας».

Ορισμένα από τα παιδιά που ήρθαν τότε στην Ελλάδα, αποφάσισαν να ζήσουν εδώ στην ενήλικη ζωή τους. Τα περισσότερα έχουν συνεχή επαφή με τις οικογένειες που τα φιλοξένησαν.

Έχουν αποκτήσει μια δεύτερη οικογένεια.

Η Ιρανή Ναργκίς Μοχαμαντί βραβεύεται με το φετινό Νόμπελ Ειρήνης για τον αγώνα της κατά της καταπίεσης των γυναικών στο Ιράν και τον αγώνα της για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας για όλους.

«Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ αποφάσισε να τιμήσει την Ναργκίς Μοχαμαντί με το Νόμπελ Ειρήνης 2023 για τον αγώνα της κατά της καταπίεσης των γυναικών στο Ιράν και τη μάχη της για να προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία για όλους», ανέφερε η πρόεδρος της Επιτροπής Μπέριτ Ράις-Άντερσεν. 

«Μόνο με την αποδοχή ίσων δικαιωμάτων για όλους θα μπορέσει ο κόσμος να πετύχει την αδελφότητα μεταξύ των κρατών που ο (ιδρυτής των βραβείων) Άλφρεντ Νόμπελ θέλησε να προωθήσει», δήλωσε ίδια.

«Το βραβείο είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα αναγνώριση του πολύ σημαντικού έργου ενός ολόκληρου κινήματος στο Ιράν, με την αδιαμφισβήτητη επικεφαλής του, τη Ναργκίς Μοχαμαντί», δήλωσε η Ράις Άντερσεν.

«Εάν οι ιρανικές αρχές λάβουν τη σωστή απόφαση, θα την απελευθερώσουν ούτως ώστε να μπορεί να είναι παρούσα για να παραλάβει το βραβείο αυτό (τον Δεκέμβριο), το οποίο είναι αυτό που πρωτίστως ελπίζουμε».

Η βράβευση της Μοχαμαντί αποτελεί «στιγμή ιστορική και σημαντική στον αγώνα για την ελευθερία στο Ιράν», δήλωσε η οικογένειά της σε γραπτό μήνυμα. «Αφιερώνουμε αυτό το βραβείο σε όλους τους Ιρανούς και ιδιαίτερα στις γυναίκες και τα κορίτσια στο Ιράν που αποτελούν έμπνευση για όλο τον κόσμο με το θάρρος και τον αγώνα τους για την ελευθερία και την ισότητα», προσέθεσε η οικογένεια.

«Δυστυχώς, η Ναργκίς δεν μπορεί να είναι μαζί μας για να μοιραστεί αυτή την εξαιρετική στιγμή», αναφέρει ακόμη η οικογένεια. «Όπως λέει πάντα η Ναργκίς: η νίκη δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί, αλλά είναι σίγουρη».

Το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) δήλωσε πως η βράβευση της Μοχαμαντί με το Νόμπελ Ειρήνης υπογραμμίζει το θάρρος και την αποφασιστικότητα των Ιρανών γυναικών.

“Είδαμε το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους απέναντι στα αντίποινα, τον εκφοβισμό, τη βία και την κράτηση”, δήλωσε η εκπρόσωπος του OHCHR Ελίζαμπεθ Θρόσελ. “Παρενοχλήθηκαν για αυτά που κάνουν ή που δεν φοράνε. Υπάρχουν όλο και περισσότερα νομικά, κοινωνικά και οικονομικά μέτρα εναντίον τους. Αυτό είναι πραγματικά κάτι που υπογραμμίζει το θάρρος και την αποφασιστικότητα των γυναικών του Ιράν και το ότι αποτελούν έμπνευση για τον κόσμο”.

Η Μοχαμαντί εκτίει αυτή τη στιγμή ποινές φυλάκισης στην φυλακή Εβίν της Τεχεράνης, οι οποίες φθάνουν συνολικά τα 12 χρόνια, σύμφωνα με τον οργανισμό Front Line Defenders – μια από τις πολλές περιόδους κατά τις οποίες είναι κρατούμενη. Οι κατηγορίες σε βάρος της περιλαμβάνουν την διασπορά προπαγάνδας σε βάρος του κράτους.

Η ίδια είναι αναπληρώτρια επικεφαλής του Κέντρου Υπερασπιστών των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μιας μκο που ιδρύθηκε από την βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Σιρίν Εμπάντι.

Η Μοχαμαντί είναι η 19η γυναίκα που κερδίζει το βραβείο αυτό και η πρώτη μετά τη Φιλιππινέζα Μαρία Ρέσα που το 2021 κέρδισε το βραβείο μαζί με τον Ρώσο Ντμίτρι Μουράτοφ.

Το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (περίπου 1 εκατ. δολαρίων) θα απονεμηθεί στον Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου, την επέτειο του θανάτου του Σουηδού επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ, με τη διαθήκη του οποίου το 1895 θεσμοθετήθηκαν τα βραβεία.

Πλημμύρες, καταιγίδες, ξηρασίες… οι καταστροφές που φέρνει η κλιματική αλλαγή προκάλεσαν 43,1 εκατομμύρια εκτοπισμούς παιδιών από το 2016 ως το 2021 και ο αριθμός αυτός δεν είναι παρά «η κορυφή του παγόβουνου», προειδοποιεί η UNICEF, στηλιτεύοντας την έλλειψη προσοχής στο πρόβλημα, που κάνει τα θύματα «αόρατα».

Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία αναφέρεται έτσι σε έκθεσή του που δημοσιοποίησε χθες Πέμπτη μεταξύ άλλων στο τραύμα που υπέστη η Χουάνα, η οποία ήταν 9 ετών το 2020, όταν η πόλη όπου ζούσε στη Γουατεμάλα πλημμύρισε εξαιτίας των κυκλώνων Ήτα και Γιώτα. Ή στις νεαρές αδελφές Μία και Μάγια, που είδαν το λυόμενο σπίτι τους να γίνεται παρανάλωμα πυρκαγιάς στην Καλιφόρνια.

«Μεταφέραμε τα πράγματά μας στον δρόμο, όπου ζήσαμε για εβδομάδες», περιέγραψε ο Άμπντουλ Αζίμ, μαθητής από το Σουδάν, το χωριό του οποίου πλημμύρισε τον Αύγουστο του 2022 και δεν ήταν προσβάσιμο παρά μόνο με βάρκα.

Οι στατιστικές για τους εσωτερικούς εκτοπισμούς που οφείλονται στις κλιματικές καταστροφές γενικά δεν παίρνουν υπόψη τις ηλικίες, όμως η Γιούνισεφ συνεργάστηκε ιδίως με τη ΜΚΟ Παρατηρητήριο Εσωτερικού Εκτοπισμού (Internal Displacement Monitoring Center) για να ξεδιαλέξει τα δεδομένα και να εγγυηθεί πως τα παιδιά αυτά δεν θα παραμείνουν «αόρατα».

Την υπό εξέταση περίοδο, τέσσερα είδη καταστροφών που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή (πλημμύρες, καταιγίδες, ξηρασίες, πυρκαγιές), η συχνότητα και η ένταση των οποίων εντείνονται λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οδήγησαν σε 43,1 εκατ. εκτοπισμούς παιδιών σε 44 χώρες. Το 95% οφειλόταν σε πλημμύρες και καταιγίδες, σύμφωνα με το κείμενο.

Αριθμός ο οποίος σημαίνει «περίπου 20.000 εκτοπισμούς παιδιών την ημέρα», υπογράμμισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο η Λόρα Χίλι, εκ των συγγραφέων της έρευνας, υπογραμμίζοντας πως τα ανήλικα θύματα εκτίθενται στη συνέχεια σε πολλαπλούς κινδύνους, από τον ενδεχόμενο χωρισμό από τις οικογένειές τους μέχρι την εκμετάλλευσή τους από κυκλώματα εμπορίας ανθρώπων.

Τα στοιχεία αφορούν τους εκτοπισμούς παιδιών, όχι τον αριθμό των παιδιών που εκτοπίζονται. Ορισμένα παιδιά μπορεί να εκτοπίστηκαν πάνω από μια φορά.

Δεν επιτρέπουν εξάλλου τον διαχωρισμό μεταξύ προληπτικών εκκενώσεων περιοχών και εκτοπισμού εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων.

Ενώ είναι δραματικά υποτιμημένα όσον αφορά τους εκτοπισμούς εξαιτίας ξηρασιών, που γίνονται με πιο βραδύ ρυθμό και είναι κατά συνέπεια δυσκολότερο να παρακολουθούνται, και επίσης δεν συμπεριλαμβάνουν παιδιά που μετανάστευσαν.

«Πρόκειται μόνο για την κορυφή του παγόβουνου, με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα. Η πραγματικότητα είναι πως με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και την καλύτερη παρακολούθηση των εκτοπισμών εξαιτίας μετεωρολογικών φαινομένων που εκτυλίσσονται πιο αργά, ο αριθμός των ξεριζωμένων παιδιών θα αποδειχθεί πως είναι πολύ μεγαλύτερος», επέμεινε η Λόρα Χίλι.

«Πολύ αργά»

Η έκθεση της UNICEF περιλαμβάνει κάποιες –επιμέρους– προβλέψεις για συγκεκριμένα ήδη καταστροφών.

Μόνο οι πλημμύρες που οφείλονται στην υπερχείλιση ποταμών μπορεί να προκαλέσουν 96 εκατομμύρια εκτοπισμούς παιδιών τα επόμενα 30 χρόνια, οι κυκλώνες άλλα 10,3 εκατ. και οι καταιγίδες 7,2 εκατ., χωρίς να λογαριάζονται όσοι ανήλικοι θα απομακρυνθούν από τα σπίτια τους εσπευσμένα για προληπτικούς λόγους.

Για τα παιδιά «που αναγκάζονται να φύγουν, η φοβία και οι επιπλοκές εξαιτίας τέτοιων καταστροφών μπορεί να είναι ισοπεδωτικές» καθώς καταλαμβάνονται από «ανησυχία», δεν ξέρουν «αν θα μπορέσουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, να ξαναπάνε στο σχολείο, ή θα αναγκαστούν να φύγουν ξανά», τόνισε η επικεφαλής της UNICEF, η Κάθριν Ράσελ, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεση.

«Ο εκτοπισμός μπορεί να τους σώσει τη ζωή, αλλά είναι εξαιρετικά αποσταθεροποιητικός», συνέχισε. «Έχουμε τα εργαλεία και τη γνώση για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μεγεθυνόμενη πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα παιδιά, αλλά αναλαμβάνουμε δράση πάρα πολύ αργά».

Η Γιούνισεφ καλεί τη διεθνή κοινότητα να εξετάσει το ζήτημα στην COP28, τη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι σε μερικές εβδομάδες.

Πρέπει να προετοιμαστούν τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων αυτών που ξεριζώθηκαν ήδη, «να ζήσουν σε έναν κόσμο όπου το κλίμα άλλαξε», προειδοποίησε η Λόρα Χίλι.

Αν και οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής ενσκήπτουν πλέον παντού, η έκθεση στέκεται στις περιοχές και στις χώρες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.

Οι Φιλιππίνες, η Ινδία και η Κίνα είναι οι χώρες που πλήττονται περισσότερο σε απόλυτους αριθμούς (κάπου 23 εκατ. εκτοπισμοί παιδιών σε 6 χρόνια), λόγω των μεγάλων πληθυσμών τους, της γεωγραφικής θέσης τους, αλλά και εξαιτίας των σχεδίων προληπτικών εκκενώσεων.

Ποσοστιαία ωστόσο, η εικόνα φέρνει στο φως το πόσο ευάλωτες είναι ασιατικές, αφρικανικές και νησιωτικές χώρες. Στη Δομινίκα έτσι το 76% των παιδιών εκτοπίστηκε μέσα σε έξι χρόνια, στην Κούβα και στον Άγιο Μαρτίνο πάνω από το 30%, στα Βανουάτου το 25%, στις Φιλιππίνες το 23%…